Bu eserde, gayrimenkullerin miras veya bağış yoluyla edinilmesi, sahip olunması ve elden çıkarılması hukuki ve mali açılardan ele alınmıştır. Kitapta, miras kalan veya bağışlanan gayrimenkuller nedeniyle oluşabilecek vergi ve harç yükümlülükleri bir bütün olarak incelenmiştir. Eser; hem hukukçular, mali müşavirler, muhasebeciler ve diğer uygulamacıların merak edilebileceği muhtemel teknik konuları içerecek şekilde hem de bu kişilerden olmayan ancak konuyla doğrudan muhatap olabileceklere yönelik olarak iki yönlü bir rehber olması amacıyla hazırlanmıştır.

Kitabın yazarı Av. Arb. Dr. Y. Burak ASLANPINAR, Ankara Üniversitesindeki Hukuk Lisans Eğitiminin ardından Gazi Üniversitesinde Maliye Yüksek Lisans ve Doktora Eğitimini tamamlamış olup bu kitap, Rahmetli Prof. Dr. Şükrü KIZILOT danışmanlığında hazırladığı "Gayrimenkulleri İvazsız İntikallerinin Vergilendirilmesinin Analizi ve Değerlendirilmesi" başlıklı yüksek lisans tezinin yeniden ele alınarak güncellenmesi, gerekli görünen kısımların eklenmesi ve değiştirilmesiyle oluşturulmuştur. Bu güncelleme yapılırken, akademik görüşlerin yanında güncel idari işlemler ve yargı kararları bir arada değerlendirilmiştir. Örneğin, intifa hakkı üzerinden veraset ve intikal vergisi alınması gerektiği yönündeki uygulamayı eleştiren yüksek lisans tezindeki yargıya taşınan yazar görüşleri doğrultusunda çıkan ve tez öncesi uygulamadan aksi yönde veraset ve intikal vergisi doğmadığı yönünde içtihat haline gelen yargı kararları kitaba eklenmiştir.

Kitabın Konu Başlıkları

Veraset ve İntikal, Değerli Konut, Emlak ve Gelir Vergisi, Tapu Harçları

Vergilendirilmeyen, Vergiden İstisna ve Muaf Olan Durumlar

İntifa Hakkı ve Kuru Mülkiyet

Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi

Boşanma Karşılığı Edinilen Gayrimenkuller

Güncel Yargı Kararları

Kitapla İlgili Kategoriler

Hukuk Kitapları>İdare Hukuku>Vergi Hukuku

Kitabın İçindekileri

Önsöz

Kısaltmalar

GİRİŞ

BİRİNCİ BÖLÜM

GAYRİMENKULLERİN İVAZSIZ (KARŞILIKSIZ) İNTİKALLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİYLE İLGİLİ GENEL AÇIKLAMALAR

I. GAYRİMENKULLERİN İVAZSIZ İNTİKALLERİYLE İLGİLİ KAVRAMLAR VE AÇIKLAMALARI

A. Gayrimenkul

1. Arazi

2. Tapu Kütüğünde Ayrı Sayfaya Kaydedilen Bağımsız ve Sürekli Haklar

a. Bir İrtifak Hakkı Bulunmalıdır

b. İrtifak Hakkı Bağımsız Nitelikli Olmalıdır

c. İrtifak Hakkı Sürekli Olmalıdır

d. Hak Sahibi Tapu Siciline Kaydı Talep Etmelidir

3. Kat Mülkiyeti Kütüğüne Kayıtlı Bağımsız Bölümler

B. İvazsız İntikal

1. İvazlı ve İvazsız İntikal Ayırımı

2. Veraset ve İvazsız İntikal Ayırımı

C. Mirasçılar, Ölüme Bağlı Tasarruflar ve Tenkis Davası

1. Yasal Mirasçılar

2. Ölüme Bağlı Tasarruflar, Saklı Paylı (Mahfuz Hisseli) Mirasçılar ve Tenkis Davası

a. Ölüme Bağlı Tasarruflar

b. Saklı Paylı Mirasçılar ve Tenkis Davası

D. Gayrimenkulün Mirasçılara İntikali

1. Gayrimenkulün Mirasçılara Elbirliği (İştirak) Halinde İntikali

2. Gayrimenkulün Mirasçılara Paylı (Müşterek) Mülkiyet Halinde İntikali

E. Bağışlama (Hibe)

F. İntifa Hakkı

1. Genel Olarak İntifa Hakkı

2. İntifa Hakkının Konusu

a. İntifa Hakkının Tesisen Kazanılması

b. İntifa Hakkının Aslen Kazanılması

ba. İntifa Hakkının Kanunen Kazanılması

bb. İntifa Hakkının Zamanaşımı ile Kazanılması

bc. İntifa Hakkının Mahkeme Kararı ile Kazanılması

4. Gayrimenkullerde İntifa Hakkının Sona Ermesi

a. Gayrimenkullerde İntifa Hakkının Sona Erme Sebepleri

aa. Gayrimenkulün Tamamen Yok Olması

ab. Kamulaştırma

ac. Mahkeme Kararı

ad. Cebri İcra

ae. Ölüm, Kişiliğin Ortadan Kalkması ve Süre

af. Terkin

b. Sona Ermenin Sonuçları

G. Kuru (Çıplak) Mülkiyet

H. Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi

1. Tanımı ve Konusu

2. Şekli

3. Güvencesi

4. İptali ve Tenkisi

5. Sona Ermesi ve Devredilemezliği

İ. Rücu Şartıyla Bağış

II. İVAZSIZ İNTİKALLERDE VERGİLENDİRMENİN AMAÇLARI VE GETİRİLİŞ NEDENLERİ

A. Genel Olarak Servetin Vergilendirilmesinin Olumlu ve Olumsuz Yönlerinin Mali ve Sosyal Açıdan Değerlendirilmesi

B. İvazsız İntikallerde Vergilendirmenin Amaçları ve Getiriliş Nedenleri

1. Mali Açıdan

2. Sosyal Açıdan

III. İVAZSIZ İNTİKALLERİN VERGİLENDİRİLMESİNE OLUMLU VE OLUMSUZ YAKLAŞIM

A. Olumlu Yaklaşım

B. Olumsuz Yaklaşım

İKİNCİ BÖLÜM

TÜRK VERGİ HUKUKU’NDA İVAZSIZ İNTİKAL EDEN

GAYRİMENKULLERİN VERGİLENDİRİLMESİ

I. GAYRİMENKULLERİN İVAZSIZ İNTİKALLERİNDE VERGİLENDİRMENİN GEÇİRDİĞİ AŞAMALAR

A. Genel Olarak Servetin Vergilendirilmesinin Tarihçesi

B. Türkiye’de İvazsız İntikaller Üzerinden Alınan Vergilerin Geçirdiği Aşamalar

1. Birinci Aşama (Cumhuriyet Öncesi Dönem)

2. İkinci Aşama (797 Sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu Dönemi)

3. Üçüncü Aşama (7338 Sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu Dönemi)

II. VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ BAKIMINDAN İVAZSIZ İNTİKAL EDEN GAYRİMENKULLER

A. Genel Olarak İvazsız Veraset ve İntikal Vergisi

1. Verginin Konusu ve Uygulama Alanı

a. Şahsilik İlkesine Göre Uygulama Alanı

b. Mülkilik İlkesine Göre Uygulama Alanı

2. Vergiyi Doğuran Olay

3. Verginin Mükellefi

4. Muafiyetler

a. Kamu İdareleri

b. Emekli ve Yardım Sandıkları ile Sosyal Yardım Kurumları

c. Kamuya Yararlı Dernekler

d. Siyasi Partiler

e. Bazı Kurumlara Ait Teşekküller

f. Kamu Yararına Kurulan Bazı Teşekküller

g. Yabancı Devlet Temsilcileri

h. Vakıf Muafiyeti

5. İstisnalar

a. Miras Hissesinin Bir Kısmı

b. Sağlar Arası İvazsız İntikallerin Bir Kısmı

c. Piyango ve İkramiyelerin Bir Kısmı ile Milli Piyango İkramiyesi

d. Görev Sırasında Ölenlerden İntikal Eden Malların Bir Kısmı

e. Rücu Şartıyla Yapılan Bağışlar

f. Kuru Mülkiyet Halinde İntikal Eden Mallar

g. Vergi Muafiyeti Tanınan Vakıflara Kuruluş veya Kuruluştan Sonra Tahsis Olunan Mallar

h. Kültür ve Tâbiat Varlıklarını Koruma Kanunu Kapsamındaki Tescilli Taşınmaz Kültür Varlıkları

6. Tarife

7. Verginin Beyanı ve Beyan Süresi

8. Zamanaşımı

B. Gayrimenkullerin İvazsız İntikallerinin Veraset ve İntikal Vergisi Bakımından Vergilendirilmesi

1. Gayrimenkul Sahibinin Ölümü Halinde Veraset ve İntikal Vergisi

2. Gayrimenkulün Veraset Dışındaki Yollarla İvazsız İntikali Halinde Veraset ve İntikal Vergisi

a. Bağışlama Halinde Veraset ve İntikal Vergisi

b. Diğer İvazsız İntikallerin Veraset ve İntikal Vergisi

3. İvazsız İntikal Eden Gayrimenkullerin Değerlemesi

III. GELİR VERGİSİ BAKIMINDAN İVAZSIZ İNTİKAL EDEN GAYRİMENKULLER

A. İvazsız İntikal Eden Gayrimenkullerin Elden Çıkarılmasının Ticari Kazanç Kapsamında Vergilendirilmesi (GVK md. 37/2–4)

B. İvazsız İntikal Eden Gayrimenkullerin Değer Artış Kazancı Kapsamında Vergilendirilmesi (GVK mük. md. 80/1–6)

C. İvazsız İntikal Eden Gayrimenkullerin Kira Geliri Üzerinden Alınan Gelir Vergisi (GMSİ)

IV. KATMA DEĞER VERGİSİ BAKIMINDAN İVAZSIZ İNTİKAL EDEN GAYRİMENKULLER

V. EMLAK VERGİSİ BAKIMINDAN İVAZSIZ İNTİKAL EDEN GAYRİMENKULLER

VI. DEĞERLİ KONUT VERGİSİ BAKIMINDAN İVAZSIZ İNTİKAL EDEN GAYRİMENKULLER

VII. HARÇLAR BAKIMINDAN İVAZSIZ İNTİKAL EDEN GAYRİMENKULLER

A. Genel Olarak Harçların Tanımı, Unsurları ve Çeşitleri

B. Tapu Harcının Matrahı

1. Tapu Harcı Uygulaması Bakımından 01.01.2002 Tarihinden Önceki Durum

2. Tapu Harcı Uygulaması Bakımından 01.01.2002–06.06.2008 Tarihleri Arasındaki Durum

3. Tapu Harcı Uygulaması Bakımından 06.06.2008 Tarihinden Sonraki Durum

C. Tapu Harcının Tarifesi

101

D. Gayrimenkullerin İvazsız İntikali Bakımından Tapu Harcı Uygulaması

102

1. Mirasçılara İntikal Eden Gayrimenkuller Bakımından Tapu Harcı Uygulaması

102

2. Bağışlanan Gayrimenkuller Bakımından Tapu Harcı Uygulaması

102

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

GAYRİMENKULLERİN İVAZSIZ İNTİKALLERİNİN

VERGİLENDİRİLMESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

I. GAYRİMENKULLERİN İVAZSIZ İNTİKALLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİNDE VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ BAKIMINDAN ÖZELLİKLİ DURUMLAR

103

A. Kuru (Çıplak) Mülkiyet ve İntifa Hakkının Veraset ve İntikal Vergisi Bakımından Vergilendirilmesi

103

a. Sağlar Arası Kuru Mülkiyet İntikalinin Vergilendirilmesi

104

b. Veraset Yoluyla İntikal Eden Kuru Mülkiyetin İntifa Hakkıyla Birleşmesi Durumunda Vergilendirme

105

ba. Kuru Mülkiyet Sahibi Mirasçılar Lehine İntifa Hakkından Feragat Edilmesi Durumunda Vergilendirme

106

bb. İntifa Hakkı Sahibinin Ölümü Durumunda Vergilendirme

107

bc. Kuru Mülkiyetin İntifa Hakkı Sahibine Bağışlanması Durumunda Vergilendirme

108

c. İvazlı Olarak Alınan Kuru Mülkiyetin İntifa Hakkıyla Birleşmesi Durumunda Vergilendirme

108

ca. İntifa Hakkı Sahibinin Ölümü Üzerine Bedel Karşılığında Satın Alınmış Olan Kuru Mülkiyetle İntifa Hakkının Birleşmesi Durumunda Vergilendirme

108

cb. Bedel Karşılığında Satın Alınmış Kuru Mülkiyet Lehine İntifa Hakkından Feragat Edilmesi Durumunda Vergilendirme

109

d. İntifa Hakkının ve Kuru Mülkiyetin VUK’un 296. Maddesine Göre Değerlemesi

109

2. Kuru Mülkiyet ve İntifa Hakkının Vergilendirilmesine İlişkin Vergi İdaresi Düzenlemeleri

110

a. Tebliğler

110

b. İç Genelgeler

113

c. Özelgeler (Muktezalar)

114

3. Kuru Mülkiyet ve İntifa Hakkının Vergilendirilmesine İlişkin 2011 Yılından Önceki Tarihlerde Verilmiş Yargı Kararları

120

4. Kuru Mülkiyet ve İntifa hakkının Vergilendirilmesine İlişkin Görüşümüz ve Bu Doğrultuda Oluşan Yakın Tarihli Güncel Yargı Kararları

125

a. İntikali Mümkün Olmayan İntifa Hakkının Veraset ve İntikal Vergisinin Konusuna Girip Girmediği

125

aa. İntifa Hakkının İntikale Elverişli Olup Olmadığının Değerlendirilmesi

125

b. İntikali Mümkün Olan Kuru Mülkiyetin Verginin Konusuna Girip Girmediğine İlişkin Değerlendirme

130

c. Kuru Mülkiyet ve İntifa Hakkının Değerinin Tespiti

131

d. Örneklerle İntifa Hakkı ve Kuru Mülkiyetin Veraset ve İntikal Vergisi Karşısındaki Durumu

134

da. Yeni Alınan Gayrimenkulün Kuru Mülkiyeti ve İntifa Hakkının Farklı Kişiler Üzerine Yapılması Halinde Veraset ve İntikal Vergisi

134

db. Tam Mülkiyetli Mevcut Gayrimenkulün Kuru Mülkiyetinin Bedelsiz Devri Halinde Veraset ve İntikal Vergisi

135

dc. Veraset Yoluyla Edinilmiş Kuru Mülkiyetin İntifa Hakkıyla Birleşmesi Halinde Veraset ve İntikal Vergisi

136

dd. İntifa Hakkı Tesis Edilmiş Kişiye, Veraseten veya Bağış Yoluyla Kuru Mülkiyetin de Geçmesi Halinde Veraset ve İntikal Vergisi

137

de. İntifa Hakkı Tesis Edilen Kişinin Ölümü veya Bu Haktan Feragati ile Kuru Mülkiyetin Tekrar Tam Mülkiyete Dönüşmesi Halinde Veraset ve İntikal Vergisi

138

e. Sağ Kalan Eşe Aile Konutunun Üzerinde İntifa Hakkı Özgülenmesinin Veraset ve İntikal Vergisi Bakımından Değerlendirilmesi

138

ea. Genel Olarak Sağ Kalan Eşe Aile Konutu Üzerinde İntifa Hakkı Özgülenmesi

138

eb. Katılma Alacağına Mahsuben Tesis Edilen İntifa Hakkı Bakımından Veraset ve İntikal Vergisi (TMK md. 240)

140

ec. Miras Payına Mahsuben Tesis Edilen İntifa Hakkı Bakımından Veraset ve İntikal Vergisi (TMK md. 652)

141

B. Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesinin Veraset ve İntikal Vergisi Bakımından Değerlendirilmesi

141

C. Rücu Şartıyla Bağışın Veraset ve İntikal Vergisi Bakımından Vergilendirilmesi

146

E. Boşanma Karşılığında İktisap Edilen Gayrimenkullerin Veraset ve İntikal Vergisi Bakımından Değerlendirilmesi

149

F. Veraset ve İntikal Vergisi Beyannamesinin Süresinden Sonra Verilmesi Halinde Uygulanacak Ceza

151

II. GELİR VERGİSİ BAKIMINDAN ÖZELLİKLİ DURUMLAR

154

A. İvazsız İktisap Edilen Arsa Payı Karşılığı Edinilen Bağımsız Bölüm Satışının Ticari Kazanç Bakımından Değerlendirilmesi

155

1. Vergi İdaresi Düzenleme ve Uygulamaları

155

2. Yargı Kararları

157

3. Değerlendirme

160

B. İvazsız İktisap Edilen Arsa Payı Karşılığı Edinilen Bağımsız Bölüm Satışının Değer Artış Kazancı Bakımından Değerlendirilmesi

161

1. Vergi İdaresi Düzenleme ve Uygulamaları

162

a. 25 Mart 2011 Tarihinden Önce

162

b. 25 Mart 2011 Tarihi İtibariyle

163

2. Yargı Kararları

165

3. Değerlendirme

167

III. KATMA DEĞER VERGİSİ BAKIMINDAN ÖZELLİKLİ DURUMLAR

167

IV. EMLAK VERGİSİ BAKIMINDAN ÖZELLİKLİ DURUMLAR

169

A. Emlak Vergisi Değerinin Tespitinin Önemi ve Bu Tespite Dava Açılması

169

1. Emlak Vergisi Değerinin Diğer Vergiler ve Harçlar Bakımından Önemi

169

a. Veraset ve İntikal Vergisi Bakımından Emlak Vergisi Değerinin Önemi

169

b. Kira Geliri Üzerinden Alınan Gelir Vergisi Bakımından Emlak Vergisi Değerinin Önemi

169

c. Değer Artış Kazancı Üzerinden Alınan Gelir Vergisi Bakımından Emlak Vergisi Değerinin Önemi

170

d. Harçlar Bakımından Emlak Vergisi Değerinin Önemi

171

e. Değerli Konut Vergisi Bakımından Emlak Vergisi Değerinin Önemi

171

2. Emlak Vergisine Esas Değerin Tespiti ve Bu Tespite Dava Açılması

171

B. Müşterek (Paylı) ve İştirak Halinde (Elbirliği) Mülkiyette Emlak Vergisi Yükümlülüğü

173

C. İntifa Hakkının Varlığı Halinde Emlak Vergisi Yükümlülüğü

174

V. HARÇLAR BAKIMINDAN ÖZELLİKLİ DURUMLAR

175

A. İntifa Hakkının Varlığı Halinde Tapu Harçları

175

1. Tapu Harcı Bakımından İntifa Hakkının Gayrimenkulün Değerine Oranı

175

2. İntifa Hakkının Kurulmasında Alınan Tapu Harcı

175

3. İntifa Hakkının Terkininde Alınan Tapu Harcı

176

4. Yeni Alınan Gayrimenkul Bakımından Tapu Harcı Uygulaması

177

a. Örnek Olay

177

b. İşlemin Mali Boyutu

177

5. Mevcut Gayrimenkulün Karşılıksız Devri (Bağış) Bakımından Tapu Harcı Uygulaması

179

a. Örnek Olay

179

b. İşlemin Mali Boyutu

180

6. Mevcut Gayrimenkulün Kuru Mülkiyetinin Bedel Karşılığı Satılması veya Satılmış Gösterilmesi Halinde Tapu Harcı Uygulaması

180

B. Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi Bakımından Tapu Harçları

181

VI. GAYRİMENKULLERİN İVAZSIZ İNTİKALLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİNDE KARŞILAŞILAN SORUNLARA ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

181

A. İntifa Hakkı ve Kuru Mülkiyetin Vergilendirilmesine İlişkin Çözüm Önerisi

181

B. Eşe ve Çocuklara İvazsız Olarak İntikal Eden Gayrimenkullerin Vergilendirilmesine İlişkin Öneri

183

C. Veraset ve İntikal Vergisinin Kaldırılmasına İlişkin Öneriler Hakkında Değerlendirme

185

Sonuç

187

Kaynakça

190

Kavramlar Dizini

197

Baskısı tükenmiştir.

Bu kitaplar da ilginizi çekebilir

İdare ve Vergi Mahkemelerinde Örnek Dilekçeler

Filiz Berberoğlu Yenipınar

Beyanname Düzenleme Rehberi 2024

Vergi İdaresinin Düzenleyici İşlemleri ve Yargısal Denetimi

Hilal Gürses Şahin

Gayrimenkul Alım Satımı ile Kira Gelirlerinin Vergilendirilmesi

Kemal Çağlar, Mehmet Yüce

Hakkımızda

Uluslararası Yayınevi Belgesi

2023 Kaynakça Dokümanı

Kişisel Verilerin Korunması

Profil